کسبوکارها و اتفاقات سیاسی-اجتماعی: واکنش درست چیست؟ (بخش دوم)
واکنش کسبوکارها به اتفاقات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در جامعه امروزی تقریباً از عوامل تأثیرگذار بر محبوبیت برندهاست. به همین دلیل در برنامههای استودیو برند کارفرمایی از مهمانهایمان که معاونان و مدیران حوزه منابع انسانی هستند یک سؤال مشترک میپرسیم. اینکه کسبوکارها در مواجهه با بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی باید چه واکنشی داشته باشند که هم بتوانند در چهارچوبها به فعالیتشان ادامه دهند و هم به روابط درونسازمانی و برند تجاری و کارفرمایی خود ضربه نزنند. در اولین گزارش از این پرونده، وبسایت برند کارفرمایی با ۱۰ نفر از فعالان اکوسیستم نوآوری در این باره گفتوگو کرده بود.
در دومین گزارش، به سراغ ۹ فعال حوزه منابع انسانی و برند کارفرمایی از شرکتهای کارگزاری آگاه، آروانکلاد، دیجیکالا، کاریزما، مبیننت، تخفیفان، حصین، شب و سنباد رفتهایم و از این شرکتهای شناختهشده ایرانی، پرسیدهایم که به نظر آنها در بزنگاههای سیاسی، اجتماعی بهتر است چگونه عمل کنیم.
محدودیت در بروز واکنش با دغدغه نداشتن یکی نیست
سارا سامخانی، معاون منابع انسانی گروه مالی آگاه:
کارمندان انتظاراتی دارند و احتمالاً از اینکه شرکت آنها درباره وقایع منفعل نیست خوشحال خواهند شد، اما نمیتوانیم سازمان را خارج از ساختاری که در آن قرار دارد بررسی کنیم. پیش میآید که شرکتها دغدغه موضوعی را دارند، اما امکان بروز واکنش را ندارند؛ البته تا حدی هم برای کارمندان قابل درک است.
جای احزاب در ایران خالی است
سید مهدی موسوی نائینی، مشاور منابع انسانی سنباد:
هیچ سازمانی خارج از یک اجتماع فعالیت نمیکند. در سراسر دنیا سازمانها بخش زنده محسوب میشوند و حتی به دلیل تأثیرگذاری خود دارای حق رأی هستند. موضعگیری درست در برابر اتفاقات اجتماعی باعث ارتقای برند شرکتها میان مردم خواهد شد.
این کار جایی مشکلساز میشود که سازمانها به حوزههای غیرتخصصی وارد شوند و درباره آنچه صنعتشان را تحت تأثیر قرار نمیدهد، واکنش نشان دهند؛ مانند حوزههای فرامرزی، سیاسی و غیره. چنین موضعگیریهایی هم نتیجهبخش نیست و هم سازمان را به دردسر میاندازد. البته این موضوع صددرصد از سمت کسبوکار نیست و شاید اگر احزاب در ایران فعالیت داشتند، انتظار افراد از واکنش سازمانها منطقی بود و هر فردی میتوانست پیرو حزبی که در آن هست نظراتش را اعلام کند.
مجبوریم
سپیده عابدینی، مدیرکل ارتباطات بازار مبیننت:
سازمانی که بتواند درباره مناسبتها، وقایع جامعه و اکوسیستم واکنش مناسبی نشان دهد، میتواند احساس خوبی به نیروهای خود که سفیران برند هستند منتقل کند.
البته سازمانها با محدودیتها و الزاماتی روبهرو هستند و حتی شاید مجبور باشند به بعضی اتفاقات واکنشهایی نشان بدهند که کارمندانشان نپسندند. قطعاً همه فعالان برند و ارتباط، با این مسئله مواجه بودهاند.
تعیینکننده در ماندگاری سرمایههای انسانی
مژگان وفائینیا، مدیر منابع انسانی تخفیفان:
واکنش شرکت به وقایع جامعه تعیین میکند که برویم یا بمانیم. سطح انتظارات افراد در جامعه متفاوت شده و از این نقطه که فقط به خودمان فکر کنیم، عبور کردهایم. این تغییرات مسلماً در رویکرد افراد هم تأثیرگذار است. این نکته که شرکتی درباره وقایع اجتماعی چه رویکردی دارد، تعیین میکند که افراد وارد مجموعه بشوند یا حتی در آن بمانند یا نه.
بارها افرادی را دیدهام که به دلیل همسو نبودن رفتار شرکت با استانداردهای ذهنی آنها شرکت را ترک کردهاند و به جای دیگری رفتهاند. قطعاً مسئولیت اجتماعی بر روند رشد شرکت و کارمندانش تأثیرگذار است.
مدینه فاضلهای که در جامعه نیست باشیم
حمیدرضا لاچین، مدیر منابع انسانی شب:
اتفاقات بیرونی و اجتماعی و مانند آن نباید برای شرکتها موجی باشد که با سوار شدن بر آنها بخواهند برند کارفرمایی خود را توسعه دهند و تبلیغات کنند. شاید در چنین مواقعی، بهتر باشد بر روابط درونسازمانی متمرکز باشیم تا اینکه چیزی را که نیستیم به بیرون از شرکت منتقل کنیم. واقعیتها خودبهخود به دل جامعه راه پیدا میکنند. از نظر من مسئولیت اجتماعی از درون شرکت و با تکیه بر آگاهی شرکت از وضعیتهای ناگوار مثل تورم یا اتفاقات اجتماعی و غیره نشئت میگیرد.
کسبوکار باید در وهله اول از وضعیت ناخوشایند موجود آگاه باشد و سعی کند خلاف آن را در شرکتش ایجاد کند و مدینه فاضلهای را که در جامعه یافت نمیشود در شرکت بسازد. «شب» در بزنگاهها موضعگیری بیرونی نداشته، اما سعی کرده درون شرکت کاری را انجام دهد که با فرهنگ جامعه همخوانی دارد و البته در این مواقع سعی میکنیم از حواشی دور باشیم و اطمینان حاصل کنیم که همکارانمان از فشارهای اقتصادی و سیاسی، حداقل در ساعات کاری، بهدور باشند.
تأثیر مثبت بر برند تجاری و برند کارفرمایی
سهیل عظیمی، مدیر تجربه همکاری دیجیکالا:
واکنش درست، مطلوب و بهموقع به اوضاع لازم است و نگاه افراد به برند شرکتی بر برند کارفرمایی تأثیرگذار است. همانطور که دوست داریم از دیجیکالا خریدهایی انجام دهیم، به همان اندازه هم مطلوب است که در محیطی مانند دیجیکالا مشغول به کار شویم. خلاف این موضوع هم هست؛ اگر تجربه زیسته مطلوبی از همکاری با دیجیکالا داشته باشیم، تجربه خریدمان هم مثبتتر خواهد بود. به همین دلیل واکنشها به تحولات و وضعیت کلی کشور حتماً بر برند کارفرمایی و برند سازمانی تأثیر مثبت و منفی دارد.
شنونده باشیم
گلنوش طوطیان، مدیر سرمایه انسانی گروه مالی کاریزما:
هنگام وقوع چنین اتفاقهایی فراهم کردن امکان گفتوگو با حضور مدیران ارشد میتواند نشانگر این باشد که شرکت دغدغه واکنشدهی دارد. این اقدامات حس اعتماد را افزایش داده و نشان میدهد که شرکت به مسئولیت اجتماعی خود عمل کرده است. ایجاد فضای گفتوگو و شنیدن دغدغه کارکنان در آن لحظه بر تجربه درونی و برند کارفرمایی تأثیر دارد.
نمیدانیم چگونه واکنش نشان دهیم
ثمین زاهدانی، معمار فرهنگ آروان کلاد:
«استیصال» مهمترین کلمهای است که میتوان برای وضعیت این روزهای ما به کار برد. بهقدری در مواجهه با جریانها مستأصل شدهایم که نمیدانیم چگونه واکنش نشان دهیم. از یک طرف میخواهیم چهارچوبهای خودمان را حفظ کنیم و از طرف دیگر باید به بقا ادامه دهیم. در چنین موقعیتی تفاوتی ندارد که کارفرما باشید یا کارمند. در هر حال سایه این اتفاقات شما را دنبال میکند. در آروان کلاد همواره این جمله را میگوییم: «اینجا ایران است؛ سرزمین خواستههای محدود و استقامتهای نامحدود.» و این یعنی برای یک خواسته کوچک باید سالها پافشاری و تلاش کنید تا شاید به نتیجه برسید.
همدلانه کنار همکارانمان هستیم
فائزه فائزی، مدیر منابع انسانی حصین:
مسائل بیرونی حال درونی و انگیزه سرمایههای انسانی را تحت تأثیر قرار داده و بهرهوری را کاهش میدهد. در جایگاه یک کارفرما نمیتوانیم موضوع را نادیده بگیریم و همدلانه کنار آنها هستیم.