مهارتهایی که استخدامشدن شما را تضمین میکنند!
نیاز بازار کار امروز چیست؛ وقتی که تبوتاب فراگیری هوش مصنوعی و تحول مشاغل و از بین رفتن و آینده مبهم آنها موضوع بحث است، چه مهارتهایی نجاتبخش خواهند بود؟ برخلاف تصوری که از حذفشدن مشاغل در نتیجه توسعه فناوری داریم، دنیا به سمت استفاده از مهارتهای نرم و کار تیمی در حال حرکت است و تقریباً آنچه موفقیت افراد در سازمانها را تضمین میکند داشتن مهارت نرم است تا آنجا که بسیاری اعتقاد دارند موفقیت سازمانها به کار تیمی مؤثر گره خورده است.
«فوربس» در مطلبی مهارتهای نرمی را که در سال ۲۰۲۴ برای شرکتها ارزشمند خواهد بود بررسی کرده و با توجه به اهمیت موضوع، وبسایت «برند کارفرمایی» هم خلاصهای از این مهارتها را که با بازار کار ایران همخوانی دارد به ترتیب اهمیت بررسی کرده است.
مهارت ارتباطات
ارتباط مؤثر برای ایجاد روابط قوی با همکاران، مشتریان و ذینفعان ضروری است. ارتباطات فقط این نیست که پیامها را واضح و روشن و قانعکننده مطرح کنیم. آنچه واقعاً میتواند مهارت ارتباطات را معنا ببخشد، توانایی درک نیازهای دیگران و پاسخ به بازخوردهای آنهاست. کارفرمایان امروزی نیازمند فردی هستند که با داشتن این نوع مهارت، روابط و تعامل را با همکارانش به جریان بیندازد.
مهارتهای ارتباطی شامل تواناییهای زیر است:
- گوش دادن فعال
- ارتباط کلامی
- ارتباط غیرکلامی
- ارتباط نوشتاری
- مهارتهای ارائه موضوعات
رهبری
یک رهبر خوب توانایی الهام بخشیدن به تیمش برای دستیابی به دستاوردها را دارد. افراد با توانایی رهبری میتوانند چشمانداز روشنی تنظیم کنند، ارتباط مؤثر برقرار کرده و فرهنگ مسئولیتپذیری و تعالی ایجاد کنند. مهمتر از آن، میتوانند اعضای تیم را برای دستیابی به اهداف مشترک تحت تأثیر قرار دهند؛ آن هم در دورانی که کار تیمی یک ارزش است.
مهارتهای رهبری شامل نکات زیر است:
- حل مسئله
- مربیگری و راهنمایی
- مدیریت
- تفکر استراتژیک
کار تیمی
کار تیمی توانایی کار با دیگران برای رسیدن به یک هدف مشترک است و نیاز به ارتباط، همکاری و تعهد مشترک برای کار در یک گروه دارد. افرادی که قادر به همکاری با دیگران هستند، به احتمال زیاد به اهداف حرفهای خود دست مییابند و به موفقیت سازمان نیز کمک میکنند. در یک محیط حرفهای، کار تیمی خوب میتواند به پرورش خلاقیت و نوآوری کمک کند، زیرا اعضا را تشویق میکند ایدههای خود را به اشتراک بگذارند، راهحلهای جدید ارائه دهند و در ابتکارات جدید همکاری کنند. کار در حکم بخشی از یک تیم مشترک همچنین میتواند رضایت شغلی را افزایش دهد و به ایجاد محیط کاری مثبت کمک کند.
برخی از مهارتهای کار گروهی عبارت است از:
- حل تعارض
- پادرمیانی
- مسئولیت
- همکاری
خلاقیت
در سال ۲۰۲۴ خلاقیت هم یک مهارت نرم است. خلاقیت یعنی توانایی تفکر خارج از چهارچوب و ارائه ایدههایی که مفروضات را به چالش میکشد. مشخص است که خلاقیت به ذهن کنجکاو، ریسکپذیری و تمایل به پذیرش ابهام و نبود اطمینان نیاز دارد.
از سوی دیگر، خلاقیت برای حل مؤثر مشکلات نیز ضروری است؛ به این معنا که به افراد اجازه میدهد از زوایای جدید و متفاوت با مسائل برخورد کنند. افراد خلاق همچنین به سازمانها مزیت رقابتی میدهند و آنها را قادر میکنند محصولات و سیستمهای جدیدی را توسعه دهند که آنها را از رقبایشان متمایز کند.
خلاقیت در حالات زیر خود را نمایان میکند:
- طوفان فکری
- خیالپردازی
- کنجکاوی
- آزمون و خطا
مدیریت زمان
مدیریت زمان، بهعنوان یک مهارت نرم، توانایی تعیین اولویتها، سازماندهی وظایف و تخصیص زمان برای فعالیتهای گوناگون است. این توانایی مستلزم داشتن نظم و انضباط و دوری از حواسپرتی و کارهای کماولویت است.
مهارتهای مرتبط با مدیریت زمان به افراد کمک میکند از استرس و اضطرابی که ممکن است از ضربالاجلهای ازدسترفته ناشی شود، دوری کنند، اما مهمتر از آن، کسانی که میتوانند زمانشان را مدیریت کنند، بیشتر قابل اعتماد و کارآمد به نظر میرسند و در محل کار متمایز میشوند.
نکات زیر برخی از مصادیق مدیریت زمان است:
- برنامهریزی
- تعیین هدف
- هیئت نمایندگی
- مسدود کردن زمان
سازگاری
فضای کسبوکاری پیوسته در حال تغییر است و ترندها دائم بهروز و متولد میشوند و به دنبال آن نیازهای افراد و شرکتها هم تغییر میکند؛ پس در این دنیای پرشتاب، سازگاری یک مهارت نرم کلیدی برای بقاست. برای مثال کارمندی که این مهارت را دارد میتواند با وضعیت در حال تغییر سازگار شود و مهارتها و فناوریهای جدیدی بیاموزد تا در محل کار مرتبط بماند.
اجتناب از چالشهای غیرمنتظره غیرممکن است. داشتن کارکنان سازگار به سازمانها امکان میدهد سریعتر از شکستها عقبنشینی کنند. آنها همچنین میتوانند موقعیتها را بهسرعت پیشبینی کرده و رویکرد خود را برای انطباق بر اساس موقعیت تنظیم کنند.
برخی از اصلیترین مصادیق سازگاری عبارتاند از:
- انعطافپذیری
- تابآوری
- طرز فکر مترقی
- تحلیل و بررسی
حل مسئله
حل مسئله توانایی ارائه راهحلهای جایگزین است. این مهارت برای شناسایی و پرداختن به چالشها و فرصتهای پیچیده در زمینههای مختلف بسیار مهم است. حل مسئله همچنین تصمیمگیری آگاهانهتر را آسانتر میکند، زیرا کارکنان قادر به تجزیهوتحلیل موقعیتها و شناسایی بهترین مسیر عمل هستند و در نتیجه، تیمها میتوانند کارهای بیشتری را در زمان کمتری انجام دهند.
توانایی حل مسئله را میتوان با داشتن این مهارتها یکی دانست:
- تفکر انتقادی
- تحلیل و بررسی
- تفکر استراتژیک
- ابتکار عمل
اخلاق کاری
اخلاق کاری مهارت نرم دیگری است که امروزه شرکتها برای جذب نیرو آن را اولویت قرار میدهند و نشاندهنده متعهد بودن فرد به شغلش است. داشتن اخلاق کاری قوی باعث میشود فرد قابل اعتمادتر و بااعتبارتر به نظر برسد.
شیوههای زیادی برای نشان دادن اخلاق کاری قوی وجود دارد؛ مثلاً رسیدن بهموقع به جلسات، رعایت ضربالاجلهای مداوم و پاسخگو بودن در قبال اقدامات خود. اگر در محل کار با چالشهایی مواجه میشوید، باید رفتار مثبتی داشته باشید و خودتان را با وضعیت در حال تغییر وفق دهید.
برخی از مهارتهای اخلاق کاری به شرح زیر است:
- وقتشناسی
- قابل اعتماد بودن
- حرفهایگری
- انضباط
تفکر انتقادی
تفکر انتقادی افراد را قادر میسازد با ذهنیتی استراتژیک و تحلیلی به حل مشکلات و چالشها بپردازند. این مهارت هنگام تصمیمگیری آگاهانه کمک میکند گزینههای موجود را بسنجید و نتایج بالقوه را در نظر بگیرید.
یک متفکر انتقادی میتواند قدرت استدلالها را ارزیابی و نقصهای آنها را شناسایی کند. او دیدگاههای متعددی در نظر میگیرد که باعث میشود بیشتر به عواقب کوتاهمدت و بلندمدت تصمیمها اشاره کند. همچنین میتواند علت اصلی یک مشکل را شناسایی کرده و راهحلهای زیادی پیدا کند.
چند نمونه از مهارتهای تفکر انتقادی عبارت است از:
- تحلیل و بررسی
- ارزیابی
- استدلال استقرایی یا قیاسی
مدیریت تعارض
هر کارمندی نمیتواند همیشه با همکارانش کنار بیاید. همانطور که یک تیم با موانع مقابله میکند، تضاد و ایدههای متضاد ممکن است گاهی ایجاد شود. مدیریت تعارض فرایند رسیدگی به اختلافات به شیوهای سازنده و مؤثر است و نیاز به مهارتهای ارتباطی خوب، گوش دادن فعال، همدلی، مهارتهای مذاکره و تمایل به همکاری و یافتن زمینههای مشترک دارد.
در مدیریت تعارض، شناسایی اهداف و منافع مشترک برای همه طرفهای درگیر مهم است. این توانایی به ایجاد حس اتحاد و همکاری کمک میکند و حتی منجر به رسیدن به نتایج بهتر برای همه افراد میشود. پذیرا بودن برای ایدهها و دیدگاههای مختلف باعث میشود افراد برای حل و فصل مشکلات انگیزه داشته باشند و تلاش بیشتری کنند. البته این افراد باید مهارتهای زیر را هم داشته باشند:
- یکدلی
- مذاکره
- پادرمیانی
هوش هیجانی
هوش هیجانی به توانایی شناخت و درک احساسات خود و دیگران اشاره دارد. در محیطهای کاری مشترک امروزی، مهارت هوش هیجانی کارکنان را قادر میکند پویاییهای اجتماعی پیچیده را هدایت کنند و در تیمها مؤثر باشند. همچنین به آنها اجازه میدهد بازخورد سازنده را طوری ارائه دهند که به احساسات دیگران حساس باشد و منجر به نتایج موفقتر و روابط قویتر شود.
داشتن هوش هیجانی به دستیابی به این مهارتها نیز منجر میشود:
- خودآگاهی
- یکدلی
- مهارتهای اجتماعی
- انگیزه
در فضای کار مدرن، کارفرمایان به دنبال افرادی میگردند که در کنار تخصص فنی، مهارتهای نرم هم داشته باشند و با این تواناییها برای ساختن در کنار هم تلاش کنند. البته هنوز کارجویان بیشتر بر ایجاد و توسعه تخصصهای فنی خود اصرار دارند، اما مهارتهای نرم مانند ارتباط، کار گروهی، خلاقیت، سازگاری، حل مسئله، اخلاق کاری، تفکر انتقادی و مدیریت تعارض را میتوان در طول زمان توسعه داد و همانطور که قبلتر هم اشاره شد، توسعه مهارتهای نرم در نهایت میتواند افراد را در محل کار متمایز کند و به موفقیت طولانیمدت آنها منجر شود.