اتحادیه؛ کابوس غول‌های فناوری

پس از جنگ داخلی آمریکا، نیاز به اتحادیه‌های کارگری برای حمایت از حقوق کارگران احساس می‌شد. این اتحادیه‌ها به‌سرعت رشد کردند و هزاران نفر، به‌ویژه کارگران در دهه ۱۸۸۰ به اتحادیه ها پیوستند. چهارم می ۱۸۸۶ در میدان هایمارکت شیکاگو، تظاهراتی ملی شکل گرفت.

تظاهراتی که از اول ماه می آغاز شده بود. آنها می‌خواستند ساعت کار از هفته‌ای ۶۰ ساعت به روزی هشت ساعت تغییر کند. طولی نکشید که تظاهرات مسالمت‌آمیز میدان هایمارکت، با پرتاب بمب و شلیک گلوله توسط پلیس به خشونت کشیده شد.

در این درگیری، بیش از ده نفر جان باختند و ۱۰۰ نفر مجروح شدند. اما هرچه که بود، این شورش تأثیر قدرتمندی بر جنبش کارگری داشت و به اتحادیه‌گرایی امروزی در آمریکا منجر شد.

شکایت از آمازون، گوگل و اپل

حمایت از حقوق کارگران همچنان مهم است و بسیاری از حقوق توسط کارفرمایان نادیده گرفته می‌شود. سازمان بین‌المللی کار (ILO) معتقد است که کار شایسته و توسعه اقتصادی باید برای بهبود زندگی انجام شود.
اما حقوق کار مهم‌تر از همیشه شده، زیرا اقتصاد دیجیتال و فناوری جدید، کارگران را در معرض دید قرار می‌دهد.

غول‌های فناوری ایالات متحده به‌عنوان برخی از بزرگ‌ترین کارفرمایان جهان، به دلیل نگرش‌های ضد اتحادیه‌ای خود مورد بررسی قرار گرفته‌اند. اخیراً کارگران استیتن آیلند آمازون برای اولین بار به تشکیل اتحادیه برای چانه‌زنی دسته‌جمعی با کارفرمای خود رأی دادند. آمازون این اقدام را «پوچ» خواند و با اقدام قانونی به آن پاسخ داد.

نقطه شروع این اتفاق، پس از اخراج سه کارگر در سال گذشته بود که بنا بر گزارش‌ها، نگرانی‌های خود را در مورد شرایط کار در انبار آمازون در زمان همه‌گیری کرونا ابراز کرده بودند. در همین حال، چند تن از کارمندان گوگل از این کمپانی شکایت کردند، زیرا ادعا می‌کردند گوگل به جاسوسی کردن از کارمندانی پرداخته که اعتراضات علیه شرکت را سازماندهی می‌کردند و سپس آنها را اخراج کرده است.

اپل نیز سال‌هاست که با اعتراض‌ها به شرایط بد و پرداخت دستمزد در میان تأمین‌کنندگان هندی مواجه است. تحقیقات بی‌بی‌سی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که کارگران کارخانه‌های هندی که سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای بزرگ بریتانیا را تأمین می‌کنند نیز در معرض شرایط کاری استثمارگرانه بوده و کمتر از حداقل دستمزد دریافت می‌کنند.

در سطح جهانی، خاورمیانه و شمال آفریقا بدترین مناطق در مورد برخورد با کارگران، به‌ویژه کارگران مهاجر هستند. کار کودکان همچنان یک مشکل اصلی است، به‌ویژه در بخش‌هایی از آسیا و آفریقا که بسیاری از غول‌های فناوری، برای کاهش هزینه‌هایشان، تجهیزات خود را در آن مناطق تولید می‌کنند.

سال گذشته در شکایتی بر سر کار کودکان در معادن کبالت در جمهوری دموکراتیک کنگو از مایکروسافت، اپل، گوگل، تسلا و دل نام برده شد. این شکایت پس از انکار مسئولیت غول‌های فناوری رد شد. آنها گفتند که هیچ تعاملی با معادن ندارند، زیرا از یک تأمین‌کننده واسطه برای رفع نیازهای خود استفاده می‌کنند.

بر اساس گزارش ۲۰۲۰ نو یور چین، کارگران زنجیره تأمین ۴۹ شرکت بزرگ ارتباطات و فناوری اطلاعات در جهان، به طور مستمر در معرض خطر اجبار به کار در شرایط خطرناک هستند.

۸۵ میلیون موقعیت شغلی در معرض خطر

همه‌گیری کووید۱۹ باعث شد کارفرمایان تقاضای اضافه‌کار داشته باشند و کار اجباری در شرایط نامناسب و خطرناک، عدم پرداخت دستمزد و… از جمله مواردی بود که کارگران با آن مواجه شدند. قرنطینه‌ها باعث شد نقض حقوق کارگران به‌ویژه در صنایعی مانند پوشاک بیش از هر زمان دیگری باشد.

گزارش یک اتحادیه آسیایی در مورد شش کشور آسیایی نشان می‌دهد که کارگران زن در طول کووید-۱۹ خشونت کلامی، فیزیکی و جنسی بیشتری را به‌خصوص در صنعت پوشاک تجربه کردند و این وضعیت غیرقابل قبول را «ترومای صنعت پوشاک» نامیدند.

رشد هوش مصنوعی و اتوماسیون باعث شده نیازمند تعاریف و دسته‌بندی‌های جدیدی از کارمندان باشیم و نظم کاری غیر سنتی و حقوق به‌خوبی تعریف، تنظیم و اجرا شوند. سازمان بین‌المللی کار یک معیار ۱۸ ماده‌ای را برای اطمینان از کار شایسته در پلتفرم‌های دیجیتال ارائه داده است و به موضوعاتی مانند طبقه‌بندی اشتباه شغل، آزادی تشکل و چانه‌زنی جمعی، حداقل دستمزد، شفافیت پرداخت، انعطاف‌پذیری برای رد وظایف و… پرداخته است.

ظهور اتوماسیون صنعتی تهدیدی فزاینده است که می‌تواند به افزایش بیکاری منجر شود. مجمع جهانی اقتصاد تخمین می‌زند که ۸۵ میلیون موقعیت شغلی تا سال ۲۰۲۵ به دلیل فناوری و اتوماسیون تغییر شکل می‌دهند. در چنین شرایطی برای اینکه کارگران شغل خود را از دست ندهند، به مهارت‌های جدید نیاز دارند و قوانین کارگری باید با شرایط در حال تغییر همگام باشد.

به عنوان مثال، هند اخیراً سیستم خود را تغییر داده است تا کارگران گیگ، مثل کسانی که در کارهای قراردادی مانند تحویل غذای مبتنی بر برنامه یا خدمات تاکسیرانی فعالیت دارند نیز تحت قوانین حمایت از حقوق کارگران قرار بگیرند.

با توجه به اینکه سیستم‌های کاری مدام در حال تغییر و تحول هستند، قوانین حمایت از حقوق کارگران نیز باید در سراسر جهان به‌روز نگه داشته شوند و توسط سازمان‌های چندجانبه مانند سازمان ملل متحد اجرا شوند. بیش از ۱۳۰ سال پس از شورش‌های شیکاگو، همچنان حقوق کارگران در سطح جهان با چالش‌هایی مواجه است.